Popękany jastrych, czyli posadzka betonowa – przyczyny i naprawa

Jastrych betonowy to tani i łatwo dostępny materiał, który jest powszechnie wykorzystywany w budownictwie i przemyśle. Wyróżnia się on trwałością i solidnością, jednak zdarza się, że wraz z upływem czasu zaczyna pękać, co może przyczyniać się do wykruszania materiału i widocznych nierówności na powierzchni. Wówczas warto ustalić przyczynę pękania jastrychu, a także poznać sposoby naprawy posadzki.

Pęknięcia posadzki betonowej – dlaczego tak się dzieje?

Poznanie przyczyn powstawania spękań wylewki jastrychowej to pierwszy krok do naprawy posadzki – dzięki temu można dobrać odpowiednią metodę usuwania uszkodzeń. W innym przypadku defekty w jastrychu będą się pogłębiać i mogą doprowadzić do poważnych deformacji powierzchni.

 Wśród przyczyn pęknięć posadzki betonowej wymienia się najczęściej:

• zbyt szybkie wysychanie materiału – może to nastąpić przez nieodpowiednie zagruntowanie podłoża czy ekspozycję na wysokie temperatury,
• zbyt szybką i nadmierną eksploatację – dzieje się tak, gdy nie odczekano wystarczająco dużo czasu przed wejściem na posadzkę,
• brak dylatacji lub ich nieprawidłowe wykonanie – wówczas spękania mogą powstawać wokół nich,
• zbyt dużą ilość wody w podkładzie podłogowym lub przekroczenie dopuszczalnej grubości i powierzchni podkładu – przez to beton za bardzo się kurczy, co skutkuje pęknięciami,
• połączenie materiałów o różnej wydłużalności – dotyczy to przede wszystkim wykonania jastrychu cementowego na drewnie. Wówczas każdy materiał kurczy się inaczej, co powoduje ich pękanie.

Spękania, które powstają w posadzce betonowej, nie wyglądają zbyt estetycznie. Jednak nie wszystkie wymagają gruntownych napraw.

Spękania wylewki jastrychowej – które należy naprawić, a które nie?

Pęknięcia wylewki jastrychowej można podzielić na dwie kategorie: powierzchniowe i konstrukcyjne.

• pierwsze z nich stanowią wyłącznie problem natury estetycznej i nie wymagają gruntownych napraw. Wystarczy tylko dbać o to, żeby uszkodzenia się nie pogłębiały, a podłoga nie pyliła, nie miała ubytków i była równa;
• pęknięcia konstrukcyjne często przechodzą przez całą grubość jastrychu. Należy je niezwłocznie naprawić, ponieważ ich pozostawienie może doprowadzić do wnikania wody w szczeliny i rozwarstwiania się posadzki. W rezultacie wylewka nie będzie mogła być dalej użytkowana i trzeba będzie wykonać gruntowny remont.

Aby sprawdzić, z jakim rodzajem pęknięć wylewki jastrychowej masz do czynienia, możesz sięgnąć po wskaźniki rozwarcia rys, czyli szczelinomierze, bądź zdecydować się na badania nieniszczące NDT, które wykonują specjalistyczne firmy. Dzięki temu będzie można precyzyjnie określić, z jakiego rodzaju ubytkiem ma się do czynienia i wybrać stosowną metodę naprawy.

Pęknięcia posadzki betonowej – jak naprawić?

Zanim zdecydujesz się na naprawę wylewki jastrychowej, trzeba odpowiednio przygotować podłoże. Przede wszystkim trzeba posprzątać powierzchnię i ją wysuszyć. Dzięki temu użyte materiały będą mogły związać się z betonem i stworzyć jednolitą powierzchnię.

Zatem jak naprawić jastrych? Najczęściej wykorzystuje się dwie poniższe metody.

Zszywanie jastrychu, czyli klamrowanie posadzki

Metodą zszywania jastrychu naprawia się pęknięcia konstrukcyjne, które sięgają przez wszystkie warstwy posadzki. Gdy powierzchnia jest sucha, należy:

• poszerzyć uszkodzenia bruzdownicą lub szlifierką, aby można było swobodnie umieścić w środku pręty i wlać preparat;
• wykonać w poprzek pęknięć z każdej strony nacięcia o szerokości ok. 5–10 mm na ok. 1,5 cm głębokości – powinny być rozmieszczone co ok. 20–25 cm;
• odpylić wykonane szczeliny;
• umieścić w nacięciach stalowe pręty lub specjalne łączniki do klamrowania uszkodzeń;
• wypełnić powstałe przestrzenie żywicą, np. MC-Estrifan RIS SL do poziomu podkładu podłogowego;
• rozprowadzić preparat wzdłuż szczelin;
• przysypać całość piaskiem kwarcowym – w celu stworzenia powierzchni o większej przyczepności dla kolejnych warstw wykończeniowych;
• po stwardnieniu żywicy zebrać nadmiar piasku odkurzaczem.

Żywica epoksydowa MC-Estrifan RIS SL nie ma zapachu i szybko zasycha. Dodatkowo może być dozowana bezpośrednio z butelki, dzięki czemu aplikacja jest łatwa i nie powoduje bałaganu. Zaletą tego produktu jest także to, że łatwo wnika we wszystkie szczeliny i jest odpowiedni do stosowania pod ciśnieniem.

Wypełnianie pęknięć żywicą

Naprawa powierzchniowych pęknięć posadzki betonowej poprzez wypełnianie ich żywicą jest łatwiejsza, choć zajmuje nieco więcej czasu. Cała procedura polega na tym, żeby:

• pogłębić pęknięcia w kształt klina na całej ich długości;
• odkurzyć powstałe szczeliny, aby pozbyć się pyłu i resztek betonu;
• wypełnić bruzdę żywicą, np. MC-Estrifan RIS, za pomocą szpachelki;
• wyrównać powierzchnię do poziomu podkładu podłogowego;
• obsypać świeżą żywicę piaskiem kwarcowym;
• poczekać aż materiał zaschnie i usunąć nadmiar piasku odkurzaczem.

Produkt MC-Estrifan RIS charakteryzuje się niską lepkością. Może być nanoszona pistoletem RIS-Jet, co ułatwia jej aplikowanie w szczeliny. Dodatkowo nie wymaga mieszania.

Oferowany materiał charakteryzuje się również wysokość zdolnością do penetrowania rys i pęknięć oraz impregnowania mikrouszkodzeń. Dzięki temu doskonale sprawdza się do drobnych napraw jastrychu betonowego.

Zapobieganie pęknięciom posadzki betonowej – co można zrobić?

Nie chcesz, żeby w betonowych konstrukcjach powstały pęknięcia? Zależy Ci na tym, żeby wykonane posadzki mogły być bezpiecznie użytkowane przez lata? Można uniknąć pęknięć posadzki betonowej, jeśli:

• prawidłowo wykona się dylatacje – rekomenduje się nacinanie płyt od 1/3 do 1/4 ich grubości w rozstawie np. 6 x 6 m w odpowiednim czasie. Zazwyczaj powinno się to robić ok. 12–36 godzin po wykonaniu płyty betonowej. Dodatkowo należy docinać wylewkę do ścian i fundamentów oraz wykonywać dylatacje obwodowe od wszystkich ścian i słupów;
• utrzyma się stałą temperaturę w przestrzeni, w której schnie beton – zwiększanie jej może spowodować nadmierne wysychanie posadzki;
• odczeka się stosowną ilość czasu przed rozpoczęciem użytkowania powierzchni;
• równomiernie obciąży się posadzkę, czyli np. umieści się regały o podobnym obciążeniu po obu stronach pomieszczenia, a nie tylko po jednej ze stron.

Ponadto należy prawidłowo zaprojektować wykonanie jastrychu, aby ograniczyć skurcz betonu. Wówczas będzie on odporny na ściskanie, rozciąganie i liczne obciążenia, co zapobiegnie jego pękaniu.

Spękania wylewki betonowej to normalne zjawisko, jednak nie oznacza to, że należy je ignorować. Jeśli szybko je naprawisz, unikniesz poważnych uszkodzeń i konieczności wymiany całej posadzki. Warto o tym pamiętać.