Środki adhezyjne – charakterystyka, podział i sposób wykorzystania

Preparaty, które po zastosowaniu pozwalają na zmniejszenie przyczepności danej powierzchni do innych obiektów lub elementów, określa się mianem środków antyadhezyjnych. Specjalistyczny płyn antyadhezyjny wykorzystuje się m.in. w zakładach przemysłowych. Korzystają z niego także firmy budowlane, zwłaszcza podczas szalowania. Czym dokładnie jest antyadhezja? Kiedy i jak należy ją stosować? Odpowiemy na wszystkie pytania.

Czym jest środek antyadhezyjny?

Środek antyadhezyjny to preparat, pozwalający na wygodne uwalnianie produkowanych elementów z form potrzebnych do ich wykonania. Płyn antyadhezyjny powoduje zmniejszenie adhezji materiału, na którym został zastosowany. Użycie go pozwala na wygodniejszą pracę z formami, w których kształtowane są konkretne produkty. Dodatkowy poślizg pomiędzy elementem produkowanym a formą, w której ten się znajduje, umożliwia sprawne jego wyciągnięcie.

Środki tego typu najczęściej mają w swoim składzie oleje, które po nałożeniu na formę tworzą na niej dodatkową warstwę zwiększającą poślizg. Środek antyadhezyjny pomaga więc przede wszystkim stworzyć pewnego rodzaju barierę pomiędzy formą a materiałem w formie, co pozwala w znaczący sposób przyśpieszyć proces produkcji.

Płyn antyadhezyjny – rodzaje dostępnych na rynku preparatów

Środek antyadhezyjny wpływa w bezpośredni sposób na zwiększenie jakości produkowanych elementów opartych o kształtowanie w formach. Warto mieć na uwadze, że zastosowanie płynu tego typu może w znaczącym stopniu przyczynić się do poprawy właściwości wytwarzanego produktu. Jest zatem niezwykle istotne, aby płyn był właściwie dopasowany. Odpowiedni płyn antyadhezyjny pozwala uniknąć sytuacji, w której jego nadmiar osadzałby się na formie lub elemencie w niej wytwarzanym. Najczęściej popularne produkty z naszej oferty skierowane są do form:

• stalowych
• drewnianych i drewnopodobnych (płyty)
• z tworzywa sztucznego

Środek antyadhezyjny stosowany do form stalowych przy szalowaniu betonu nazywany jest również olejem formierskim. Napisałbym że wyróżniamy 3 grupy materiałów klasyfikowane jako oleje również te BIO (podgrupa), emulsje i pasty. Przykładem środku stosowanego w budownictwie jest Ortolan Classic 711. Cechują go nie tylko wysokie parametry antyadhezyjne, ale również biodegradowalność oraz ochrona stalowych szalunków. Wykorzystywany w szalunkach drewnianych zapobiega wypaczaniu oraz wysychaniu drewna. Takie płyny pozwalają na wytworzenie warstwy np. pomiędzy betonem i szalunkiem, który często jest wykorzystywany wielokrotnie. Umożliwia to wygodne wyciągnięcie betonowego elementu z formy bez obaw o uszkodzenia. W przypadku braku zastosowania środka istnieje wysokie ryzyko, że beton podczas zastygania zwiąże się z szalunkiem. Powstanie uszkodzeń betonu architektonicznego jest niedopuszczalne.

Drugi rodzaj środków to antyadhezja stosowana do tworzyw sztucznych. Środkiem nadającym się do nakładania na tworzywa sztuczne jest między innymi Ortolan Extra 741. Możemy nanieść bardzo cienką warstwę preparatu, a jego aplikacja jest niezwykle łatwa. Konieczność zwiększenia poślizgu wymagana jest nie tylko w budownictwie, gdzie odbywają się prace z betonem. Wszędzie tam, gdzie poszczególne elementy produkcji wytwarzane są z wykorzystaniem formy, konieczne jest zapewnienie odpowiedniego poślizgu w celu wygodnego i łatwego oddzielenia jej od produkowanego elementu. Płyn antyadhezyjny używany z tworzywami sztucznymi powinien spełniać jednak następujące wymagania:

• musi uszczelniać formę,
• powinien wytrzymywać oddziaływanie wysokich temperatur,
• nie może nawarstwiać się na formie,
• musi tworzyć jednolitą strukturę w miejscu nałożenia.

Środek antyadhezyjny – zastosowanie preparatu

Zastanawiasz się, jak powinno się wykorzystywać środek antyadhezyjny? Zastosowanie go w praktyce wymaga wiedzy oraz umiejętności. Przede wszystkim ilość zaaplikowanego środka nie powinna zaburzyć struktury formy, a wyjęcie gotowego elementu powinno być łatwe. Zastosowanie zbyt dużej ilości preparatu może skutkować zabrudzeniem produkowanych elementów, na których będą widoczne plamy. Przebarwienia mogą być problematyczne, w szczególności, kiedy nie planuje się nakładania na produkty dodatkowych zabezpieczeń lub kolorowej farby.

Wszelkie informacje dotyczące kwestii proporcji podczas stosowania specjalistycznych preparatów podawane są przez producenta i można znaleźć je w instrukcji lub karcie technicznej produktu. Przestrzegając wskazań odnośnie ilości stosowanego środka, można uniknąć sytuacji, w której byłoby go zbyt mało, przez co gotowy element byłby w dalszym ciągu trudny do wydostania z formy, lub zbyt dużo – powodując przebarwienia czy inne niekorzystne skutki uboczne.

Środki do łatwiejszego wyciągania elementów z form dostępne są najczęściej w dwóch wariantach – Jeżeli są płynne to nakładamy opryskiwaczem pod ciśnieniem wytwarzając mgiełkę, obojętnie czy to olej czy emulsja. Drugi rodzaj to pasta, który nakłada się ręcznie za pomocą gąbki lub flaneli. W obydwu przypadkach powstały nadmiar usuwamy, gumą lub czyściwem. W przypadku preparatów w aerozolu warto przestrzegać prawidłowego ich nakładania. Powierzchnia, na którą stosowany jest środek, powinna być odpowiednio oczyszczona. Aplikując preparat na formę, należy pamiętać, aby zachować dokładność i nałożyć go równomiernie na całą powierzchnię, która będzie stykała się z tworzywem lub betonem. W sytuacji, w której forma ma duży rozmiar, warto zastosować sprzęt ułatwiający aplikowanie środka – np. specjalne dysze.

Czy zastosowanie środka antyadhezyjnego wymaga specjalnej wiedzy?

Wykorzystanie środka zapobiegającego przywieraniu materiału do formy nie jest trudnym zadaniem. W przypadku zakładów produkcyjnych każdy z pracowników jest odpowiednio przeszkolony, dzięki czemu doskonale wie, w jaki sposób oraz w jakiej ilości należy stosować dany preparat. Dzięki temu można uzyskać najlepsze efekty. W przypadku samodzielnej pracy ze środkiem, wykonując elementy na użytek własny, warto dokładnie zapoznać się z instrukcją produktu. Producenci dokładnie opisują dawkowanie oraz sposób nakładania preparatu.

Ile kosztuje płyn antyadhezyjny?

Preparat ułatwiający wyjmowanie gotowych elementów z form może znacznie różnić się cenowo, zależnie od jego rodzaju oraz producenta. Inną cenę mają produkty olejowe, a inną emulsje.i pasty Koszt środka bardzo często zależy również od samej pojemności opakowania. W przypadku firm, które produkują różne elementy na dużą skalę, zdecydowanie korzystniejszym rozwiązaniem jest zakup preparatu w specjalnych beczkach o dużej pojemności. Można wówczas liczyć na niższą cenę, co przekłada się na oszczędności przedsiębiorstwa oraz większy zysk.

Duży wpływ na cenę mają też przepisy odnoszące się do zastosowanych surowców przy produkcji danego środka antyadhezyjnego w przypadku gdy są objęte akcyzą i specjalnym transportem.

Wydaję się, że bardziej korzystne cenowo będą te nie wymagające  akcyzy i gdy nie są towarem niebezpiecznym w przewozie drogowym ADR.